Renta dożywotnia – sposób na regularny dochód dla seniora
Średnia emerytura brutto wypłacana z ZUS w I kw. 2022 roku wynosiła 2765 zł. Jednak są też tzw. emerytury groszowe, dużo niższe od tych, które są blisko przeciętnej. Czy można żyć normalnie, jeśli ma się świadczenie w wysokości np. 1000 zł netto miesięcznie? Niestety, w dzisiejszych czasach taka kwota jest przeważnie niewystarczająca. Można jednak rozwiązać choć część swoich problemów finansowych za pośrednictwem renty dożywotniej. Czym ona jest, ile wynosi i kto może z niej skorzystać?
Czym jest renta dożywotnia?
W przypadku gdy starsza osoba ledwo wiąże przysłowiowy koniec z końcem, rozwiązaniem problemów może być renta dożywotnia. Jest to gwarantowany, comiesięczny wpływ na konto, nazywany również świadczeniem dożywotnim. Zgodnie z prawem, z takiej renty skorzystają tylko określone osoby. Istnieje kilka warunków, których spełnienie umożliwi skorzystanie z takich wypłat:
- ukończenie 60 roku życia,
- dysponowanie spółdzielczym, własnościowym prawem do lokalu lub prawem własności nieruchomości.
Mamy do czynienia z dożywotnią rentą w zamian za przekazanie własności mieszkania. Instytucja ta polega więc na tym, że osoba starsza w zamian za przeniesienie własności nieruchomości, otrzymuje świadczenie pieniężne.
Nie należy przy tym mylić renty dożywotniej za mieszkanie czy dom z odwróconą hipoteką, ponieważ są to dwa różne rozwiązania. Przy dożywotniej rencie świadczeniobiorca zbywa własność nieruchomości z jednoczesnym ustanowieniem prawa dożywotniego.
Kto udziela renty dożywotniej?
Umowa renty dożywotniej może być zawarta pomiędzy właścicielem mieszkania a funduszem hipotecznym. Świadczeniodawcą w tym przypadku jest wyłącznie podmiot prowadzący działalność gospodarczą, nazywający się najczęściej właśnie funduszem.
Renta dożywotnia – zalety
Właściwie renta dożywotnia może być bardzo korzystnym rozwiązaniem dla seniora, zwłaszcza samotnego, który nie ma dzieci czy wnuków, którym chciałby pozostawić swoje mieszkanie lub dom. W zamian za własność nieruchomości, może na podstawie umowy otrzymywać dodatek do emerytury lub renty, co pozwoli poprawić jakość życia. Ma nadal prawo mieszkać w swojej nieruchomości aż do śmierci.
Ile wyniesie renta dożywotnia? Jej wysokość zależy od wartości nieruchomości, do której prawo nabywa dana instytucja świadczeniodawcy. Konferencja Przedsiębiorstw Finansowych zaznacza, że średnia renta dożywotnia za mieszkanie wynosi w Polsce około 1000 zł, ale są i tacy seniorzy, którzy otrzymają nawet 2, 3 lub 6 razy tyle.
Renta dożywotnia za nieruchomość jest świadczeniem waloryzowanym o wskaźnik inflacji. W umowie znajduje się zapis o prawie do dożywotniego zamieszkiwania. Wpis umieszczany jest także w księdze wieczystej nieruchomości. Jeśli świadczeniodawca zobowiązany do wypłaty seniorowi comiesięcznego świadczenia, przestałby wywiązywać się z tego obowiązku, to senior może żądać zwrotu prawa własności do nieruchomości. Nie ryzykuje więc utratą świadczenia i mieszkania zarazem.
Renta dożywotnia – wady
Jedną z głównych wad renty dożywotniej za nieruchomość jest to, że staje się ona własnością świadczeniodawcy po śmierci świadczeniobiorcy, a spadkobiercy zmarłego nie mają do niej żadnych praw.
Pojawia się też obawa seniorów, że renta dożywotnia może spowodować, iż zostaną bez dachu nad głową. W praktyce mechanizm opiera się o przepisy Kodeksu Cywilnego. O ile zostanie podpisana umowa notarialna, będzie ona dokumentem, który zabezpiecza interesy seniorów.
Zawsze jest przy tym ryzyko, że dana instytucja – świadczeniodawca, zbankrutuje. Dlatego najlepiej wybierać do zawarcia umowy o rentę dożywotnią za mieszkanie jedynie profesjonalne fundusze, które mają odpowiednie kompetencje i kapitał, zapewniający bezpieczeństwo świadczeniobiorcy. W każdej umowie powinien znaleźć się zapis zabezpieczający interes seniora, w tym prawo do dożywotniego użytkowania lokalu. Współpraca z instytucjami działającymi nierzetelnie w kwestii renty dożywotniej naraża seniorów na realne ryzyko straty.